Karşılaştırmalı Edebiyat Nedir?

— min. okuma: 4-5 dakika
Karşılaştırmalı Edebiyat Nedir?

16.yüzyılda ilk tohumlarına rastladığımız karşılaştırmalı edebiyat temelini adından almıştır. Alman edebiyatında Gottschedt, Lessing ve Schelling’le giderek daha sağlam temeller üzerine yoluna devam edecektir. 19.yüzyıl sonunda yeni Ulus devletlerinin kurulduğu dönemlerde asıl kendini göstermiştir.

Ulusal edebiyatta var olan milliyetçi olgusuna bir ilaç, bir panzehir olarak milletler arasında arzulanan barış ve huzuru dile getirmek kavramını bilinçli olarak göstermiştir. İlk olarak Fransa’da 1897’ de Kavram biliminin kurumsallaştığı gözlenmiştir.

Türkiye’de Karşılaştırmalı Edebiyat

Nazi Almanya’sından kaçarak Türkiye’ye sığınan akademisyenlerin çalışmalarını Emily Apter küreselleşmiş bir karşılaştırmalı edebiyat olarak nitelemiştir. 1990’lı yıllarda kavram bilimi Türkiye'de kurumsallaşmaya başlamış ve komparatistik kürsüleri açılmıştır. 1943-1960 yıllarında üniversitelerde kavram bilimi için Cevdet Perin’in ders verdiği bilinmektedir.

Gürsel Aytaç bu kavram bilimin tanıtımına Türkiye'deki öncülerinden biri olarak gösterilebilir.

Karşılaştırmalı Edebiyatın Yöntemi ve Çalışma Alanları

Malzemesi dil olarak bilinen Edebiyat bir sanat kolu olup, ana dil ve ulusal kültür kökenlidir. Gerek yetişme süreçlerinde gerek olgunluk dönemlerinde çevirilerden ve de okudukları kişilerden etkilenen bir çok şair yazar bulunmaktadır. Etkileşim denen bu olgu yazar şair ve sanatçı için kaçınılmazdır. karşılaştırmalı edebiyat Edebiyat eserlerini inceleyen, araştıran edebiyat biliminin bir dalı olarak tanımlanır.

Düşünce ya da biçim baz alınarak aynı dilde veya farklı dillerde yazılmış iki eseri inceleme görevini üstlenmektir kavram biliminin amacı. Ancak bu inceleme rastgele değil, karşılaştırılabilir özellik arz eden eserler üzerinde gerçekleştirilmelidir.

Her ne kadar bazı işlenen konular aynı olsa da yöresel kültürel ve dil olarak farklılıklar taşımaktadırlar ki bu, edebiyat bilimi açısından oldukça uygun zeminin hazırlanmasında büyük bir kaynak olarak görülmüştür.

Hangi metot ve yöntemle ele alınacağı kararlaştırılan bir eserin karşılaştırılacağı eserde de aynı metotların kullanılması büyük önem arz etmektedir. Karşılaştırmalı edebiyat biliminin etki alanları, örnek alma, etkilenme, analoji gibi olguları kapsamaktadır. Karşılaştırmalı Edebiyat bilimi, Türkolog meslektaşlarımızı ve yabancı filoloji kökenli edebiyat bilimcilerini bir araya getiren ve de getirecek olan verimli bir çalışma ortamı olacaktır.

Bölümün Amacı ve Tanıtımı

Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünün hazırladığı müfredat programı, dünya edebiyatındaki geleneklerin ortak alanlarını edebi tür ve dönemlerine göre ayrıştırıp karşılaştırmayı hedefler. Küresel alanda öğrencilere bilginin yanında edebiyat zevki ve kültürleri anlatılır. içerik olarak daha çok İngiliz edebiyatı ağır basarsa da Türk ve Dünya edebiyatına da yer verilir.

Karşılaştırmalı edebiyat dersleri gene olarak iki kategoride sunulur. Birinci eksende edebiyat inceleme ve eleştirisi konusunda yetkinlik kazandıracak yöntem , ikinci eksende de edebi metinlere derinlik kazandıracak tarihsel-sosyolojik-kültürel bağlamların sunulması amaçlanmıştır. Mitoloji, Batı Kültürü ve Medeniyeti, Sanat Tarihi, Toplumsal Düşüncenin Felsefi Temelleri gibi dersler bu iki eksen içinde yer alır ve aynı zamanda ‘Humanities’ başlığı altında bütün üniversiteye sunulan kültür derslerinin de önemli bir kısmını ifade eder ki bu bölüm öğrencileri için büyük önem taşımaktadır.

Hangi Üniversitelerde Var?

  • Dokuz Eylül Üniversitesi - Edebiyat Fakültesi
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi - Fen-Edebiyat Fakültesi
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (İkinci Öğretim) - Fen-Edebiyat Fakültesi
  • Selçuk Üniversitesi - Edebiyat Fakültesi
  • İstanbul Bilgi Üniversitesi (İngilizce) - Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi

Öğrenci olabilmek için Hangi Nitelikler Gerekiyor?

  1. İngilizce öğreniminin yüksek derecede olması
  2. Edebiyata ilgi duymak
  3. Başka yabancı diller öğrenmeye açık olmak
  4. Sosyal bilimlere ilgi duymak

Kuzey Amerika'dan Uzak Doğu'ya Hindistan'dan Etiyopya'ya kadar tüm dünyayı içine alan geniş bir şemsiye oluşturan karşılaştırmalı Edebiyat, edebi bir disipline sahiptir ve farklı ülkelerin edebiyatlarını, dillerini, gelenek ve göreneklerini özellikle, anı, hatıra, günlük ve gezi notları biçiminde küreselleşmiş bir dünya edebiyatı içerisinde karşılaştırmalı örneklerle hızlı bir gelişim içinde çok katmanlı bir edebiyat ve kültür varlıklarını bizlere taşıyarak, ötekinin sayesinde eserlerimize başka bir gözle, farklı bir bakış açısıyla bakmamızı hem kendimizi hem de ötekilerini metin yoluyla keşfetmemizi hedeflemiştir.

Avrupa Kredi Transfer Sistemi'ne (AKTS-ECTS) göre 240 kredi mezuniyet için yeterli oluyor ve dönem sonunda Edebiyat Fakültesi diploması veriliyor.

Paylaş:
Yorumlar