Aziz Nesin’in Hayatı Ve Eserleri

Aziz Nesin (d. 20 Aralık 1915, İstanbul – ö. 6 Temmuz 1995, İzmir), yazar şair.

1- Aziz Nesin’in Hayatı

Aziz Nesin, 20 Aralık 1915'de İstanbul Heybeliada'da doğmuştur. Aziz Nesin iki sene Darüşşafaka Lisesi’nde öğrenim gördükten sonra Kuleli Askeri Lisesi’ni bitirdi. Daha sonra Kara Harp Okulu ile Askeri Fen Okulu’ndan mezun oldu. Aziz Nesin çalışmaya Ankara Harp Okulu'nu bitirdikten sonra asteğmen rütbesiyle orduya katılmasıyla başlamıştır. Daha sonra da subay olarak Anadolu ve Trakya’nın çeşitli yerlerinde görev yapmıştır.

Aziz Nesin üsteğmen rütbesindeyken görev ve yetkisini kötüye kullanmak suçlaması ile yargılanıp ordudan uzaklaştırılmıştır. Daha sonra bir süre bakkallık yaptıktan sonra gazeteciliğe başlamıştır. Aziz Nesin iki kez evlenmiştir. İlk evliliğini Vedia Nesin ile yapmış ve Oya ile Ateş isminde iki çocukları olmuştur. İkinci evliliğini ise; Meral Çelen ile yapmıştır. Bu evliliğinden ise Hüseyin Ali ve Ahmet Aziz adında çocukları olmuştur.

Aziz Nesin pek çok dergi çıkartmış ve ömrü boyunca da çeşitli gazete ve dergilerde mizah yazıları yazmıştır. Yazarın kısa öykü, tiyatro, şiir ve mizah dallarında çok sayıda eseri bulunmaktadır. Yazarın eserleri yabancı dillere en çok çevrilmiş yazarlar arasında olduğu bilinmektedir. Aziz Nesin, Sabahattin Ali ile birlikte, Marko Paşa, Malum Paşa, Merhum Paşa, Ali baba mizah dergilerini çıkartmışlardır. 1954’ten itibaren Akbaba mizah dergisinde takma isimler ile yazar mizah öyküleri yazmıştır. Yazar yazın yaşamı boyunca 100’ün üstünde takma isim kullanmıştır. 1962 yılında ise yazar Zübük adlı mizah dergisini çıkarmıştır.

1972 yılında da Çatalca’da kimsesiz çocukların eğitimi için Nesin Vakfı’nı kurmuştur. Yazar kitaplarının tüm gelirini bu vakfa bağışlamıştır. Aziz Nesin 1979 yılında seçildiği Türkiye Yazarlar Sendikası Başkanlığı görevini de yıllarca sürdürmüştür. Aziz Nesin yazılarından dolayı tutuklanmış, yargılanmış ve sürgün edilmiştir.

Aziz Nesin 1995 yılında söyleşi ve imza günü için gittiği Çeşme Alaçatı’da gece sabaha karşı kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmiştir.

2- Aziz Nesin’in Edebi Kişiliği

Aziz Nesin birçok edebi alanda eser vermiştir. Yazar Türk edebiyatının en önemli mizah yazarlarındandır. Eserlerinde haksızlık, zulüm gibi toplumun aksayan, yergiye elverişli olaylarını abartılı ve oyunlu bir anlatım ile yazmıştır. Yazar edebiyata şiirle başlamış, daha sonra mizah yönü ağır basan öykülere yönelmiştir. Eserlerinde olayları betimlemeleri ve konuşmaları doğal bir şekilde yansıtmış, tiplemelerini yerel ağızları ile konuşturmuştur.

Yazarın sade, anlaşılır bir dili vardır. Yazar eserlerindeki karakterleri günlük yaşamda rastlayabileceğimiz insanlardan seçmiştir. Eserlerinde toplumdaki zıtlıkları, siyasal çatışmaları anlatmıştır. Aziz Nesin yalnız Türk edebiyatının değil, dünya edebiyatının da tanınmış mizah sanatçısıdır. Aziz Nesin birçok ödül de almıştır.

3- Aziz Nesin’in Eserleri

Aziz Nesin'in öykü, masal, oyun, roman, şiir, fıkra, gezi, anı gibi yüzün üzerinde eseri vardır. Ayrıca birçok esere imza atan ünlü yazar pek çok ödül kazanmıştır.Aziz Nesin’in eserleri şunlardır:

• Hikayeleri:
  • Geriye Kalan (1948)
  • Yedek Parça (1955)
  • Fil Hamdi (1955)
  • İt Kuyruğu (1955)
  • Damda Deli Var (1956)
  • Kazan Töreni (1957)
  • Koltuk (1957)
  • Toros Canavarı (1957)
  • Mahallenin Kısmeti (1957)
  • Deliler Boşandı (1957)
  • Ölmüş Eşek (1957)
  • Hangi Parti Kazanacak (1957)
  • Havadan Sudan (1958)
  • Bay Düdük (1958)
  • Nazik Alet (1958)
  • Gıdıgıdı (1959)
  • Aferin (1959)
  • Kördöğüşü (1959)
  • Mahmut ile Nigar (1959)
  • Gözüne Gözlük (1960)
  • Ah Biz Eşekler (1960)
  • Yüz Liraya Bir Deli (1961)
  • Bir Koltuk Nasıl Devrilir (1961)
  • Biz Adam Olmayız (1962)
  • Sosyalizm Geliyor Savulun (1965)
  • İhtilali Nasıl Yaptık (1965)
  • Rıfat Bey Neden Kaşınıyor (1965)
  • Yeşil Renkli Namus Gazı (1965)
  • Bülbül Yuvası Evler (1968)
  • Vatan Sağolsun (1968)
  • Yaşasın Memleket (1969)
  • Büyük Grev (1978)
  • Hayvan Deyip Geçme (1980)
  • 70 Yaşım Merhaba (1984)
  • Kalpazanlık Bile Yapılamıyor (1984)
  • Maçinli Kız İçin Ev (1987)
  • Nah Kalkınırsın (1988)
• Romanları:
  • Kadın Olan Erkek (1955)
  • Gol Kralı Sait Hopsait (1957)
  • Erkek Sabahat (1957)
  • Saçkıran (1959)
  • Zübük (1961)
  • Şimdiki Çocuklar Harika (1967)
  • Tatlı Betüş (1974)
  • Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (1977)
  • Surname (1976),Tek Yol (1978).
• Masalları:
  • Memleketin Birinde (1953)
  • Hoptirinam (1960)
  • Uyusana Tosunum (1971)
  • Aziz Dededen Masallar
• Anılar:
  • Bir Sürgünün Hatıraları (1957)
  • Böyle Gelmiş Böyle Gitmez (1. bölüm 1966 - 2. bölüm 1976)
  • Poliste (1967)
  • Salkım Salkım Asılacak Adamlar (1987)
  • Rüyalarım Ziyan Olmasın (1990)
• Taşlamaları:
  • Azizname (1970)
• Fıkra Kitapları:
  • Nutuk Makinası (1958)
  • Az Gittik Uz Gittik (1959)
  • Merhaba (1971)
  • Suçlanan ve Aklanan Yazılar (1982)
  • Ah Biz Ödlek Aydınlar (1985)
  • Korkudan Korkmak (1988)
• Gezi Notları:
  • Duyduk Duymadık Demeyin (1976)
  • Dünya Kazan Ben Kepçe (1977)
• Oyunları:
  • Biraz Gelir misiniz (1958)
  • Bir Şey Yap Met (1959)
  • Toros Canavarı (1963)
  • Düdükçülerle Fırçacıların Savaşı (1968)
  • Çiçu (1970)
  • Tut Elimden Rovni (1970)
  • Hadi Öldürsene Canikom (1970)
  • Beş Kısa Oyun (1979)
  • Bütün Oyunları - Adam Yayınları (1982)
• Şiirleri:
  • Sondan Başa (1984)
  • Bağışla (1986)
  • Kendini Yakalamak (1988)
  • Hoşçakalın (1990)
  • Sivas Acısı (1995)
  • En Uzun Maraton
• Konuşmaları:
  • İnsanlar Konuşa Konuşa (1988)
  • Çuvala Doldurulmuş Kediler (1995)