Süleyman Nazif'in Hayatı ve Eserleri

Süleyman Nazif, Osmanlı İmparatorluğu ve cumhuriyet döneminde yaşamış Türk şair, yazar ve bürokrat.

Doğum tarihi ve yeri: 29 Ocak 1870, Diyarbakır.
Ölüm tarihi ve yeri: 4 Ocak 1927, İstanbul.

1- Süleyman Nazif'in Hayatı

Bir çok âlim, şair ve devlet adamı yetiştiren köklü bir aileye mensup olan Nazif  29 Ocak 1870 da Diyarbakır'da doğmuştur. Nazif, özel eğitim görerek yetişmiş, Arapça ve Farsça'nın yanı sıra Fransızca öğrenmiştir. Osmanlı ve cumhuriyetin önemli Kürt aydınlarındandır. 

Çeşitli memurluklarda çalıştıktan sonra "Vilayetgazetesinde başyazarlık yapan Nazif II. Abdülhamit'in gazabına uğrayan yazarlardan biri  olarak , 1897 yılında Paris'e kaçarak sekiz ay boyunca orada yaşamıştır. Yurda döndükten sonra padişahın emriyle vilayet mektupçusu olarak Bursa'ya sürgüne gönderilmiş, 1898 yılından gittiği sürgünden ancak 10 yıl sonra, II. Meşrutiyet'in ilan edilmesiyle birlikte kurtulabilmiştir. 1914'e kadar Basra, Musul, Kastamonu, Trabzon ve Bağdat valiliklerinde çalışmış, görevinden ayrıldıktan sonra İstanbul'a gelerek yazarlığa devam etmiştir. İstanbul'un Müttefiklerce işgal edilmesine karşılık yazdığı; 1918'de Hadisat adlı dergide yayınlanan 'Kara Bir Gün' isimli eseri çeşitli kesimlerin tepkisine neden olunca  Malta'ya sürgüne gönderilen Nazif  İstanbul'a döndüğünde Resmi Gazete'de çalışmaya başlamıştır.

Servet-i Fünûn dönemi şairleri arasında yer alan, Sa‘dî-i Şîrâzî, Örfî ve Sully Prudhomme gibi şairleri beğenen Nazif’in ferdî ıstırap, aşk ve tabiat konulu manzumelerinde hüzünlü, içine kapanık ve ümitsiz bir hava hâkimdir. Sosyal içerikli ve millî özellikler taşıyan şiirlerinde ise Servet-i Fünûncular’dan büyük ölçüde ayrılmıştır. Edebiyyât-ı Umûmiyye Mecmuası, Hazîne-i Fünûn, İctihad, İleri, Ma‘lûmât ve Mecmûa-i Ebüzziyâ gibi gazete ve dergilerde yazılar kaleme alan Nazif, Ekim 1921’de İstanbul’a döndükten sonra Peyâm-ı Sabah, Resimli Gazete ve Yarın gibi gazetelerde yazdığı siyasî ve edebî yazılarla güç şartlar altında hayatını sürdürmeye çalışmıştır. Son yılları maddî sıkıntılarla geçirmiş  ve 4 Ocak 1927’de ölmüştür, kabri Edirnekapı Mezarlığı’ndadır.

2- Süleyman Nazif'in Edebi Kişiliği

Nazif, ilk dönem şiirlerinde toplumsal içerikli ve özgürlükçü bir düşünceyi savunmuştur. Tanzimat edebiyatının, özellikle de Namık Kemal'in etkisinde kalarak şiirler yazmıştır. Yapıtlarında süslü bir dil kullanarak Osmanlıca'nın ve aruz kalıplarının şiir sanatını zenginleştirdiğini savunmuştur. Nazif, Namık Kemal, Mehmet Akif Ersoy ve Fuzuli gibi inceleme kitapları da yazmış; yergi, nükte ve fıkraları derleyerek kitaplaştırmıştır.

3- Süleyman Nazif'in Eserleri

• Şiir:

  • Gizli Figanlar (1906),
  • Fırak-ı Irak (1918),
  • Batarya ile Ateş (1917),
  • Malta Geceleri (1924)
• Makale:
  • Çal Çoban Çal (1921),
  • Tarihin Yılan Hikayesi (1922),
  • İki Dost (1926)