Zülfü Livaneli’nin Hayatı ve Eserleri

Zülfü Livaneli (D. 20 Haziran 1946, Konya - Hayatta) Sanatçı, senarist, politikacı, yazar ve yönetmen.

1- Zülfü Livaneli'nin Hayatı

Konya’nın Ilgın ilçesine dünyaya gelen sanatçının tam adı Ömer Zülfü Livanelioğlu’dur. Aslen Artvin Yusufelili olan Livaneli’nin büyükbabası Ömer Efendi’dir. Ömer Efendi, 93 Harbi sırasında Artvin’in Ermeni ve Ruslar tarafından işgal edilmesi üzerine Erzurum’a göç etmiştir. Ahmet Muhtar Paşa’nın ordusuna katılan Ömer Efendi mülazım olarak Harput Redif Taburuna atanmıştır. Taburda çıkan çatışmada şehit olmuştur. Ömer Efendi’nin oğlu Zülfü Efendi, ülkenin farklın yerlerinde görev yapmış sorgu hakimidir. Soyadı kanunu çıkınca babasının geldiği yeri düşünerek Livaneli soyadını almıştır. Zülfü Efendi’nin üç oğlu vardır Bunlardan birisi de Zülfü Livaneli’nin babası olan Mustafa Livaneli’dir.

Yönetmen, senarist, yazar, siyasetçi ve müzisyen yönleri ile tanınan Livaneli Ankara Maarif Koleji yani TED mezunudur. Sonrasında ABD Fairfax Konservatuarı'nı bitirmiş olan sanatçı, bağlama çalmayı teyzesinin eşi olan eniştesi Turhan Yücel'den öğrenmiştir. Yaz tatillerinde öğrendiği bağlama sonraları hayatının sermayesi olmuştur. Edebiyat, müzik ve sanat adına ülkemizin en değerli sanatçılarından olan Livaneli, yaşamı boyunca 30 film müziği ve 300’e yakın beste yapmıştır. 

2- Zülfü Livaneli’nin Edebi Kişiliği

Edebiyat, müzik ile sinema alanlarında pek çok sayıda eseri bulunan Zülfü Livaneli, özellikle müzikleriyle hem ülkemizde hem de dünyada önemli ödüller almış bir sanatçıdır. Eserlerinin Leman Sam, Maria Del Bonet, Joan Baez ve Maria Farantouri gibi çok sayıda farklı sanatçı tarafından yorumlandığı Livaneli, çok sayıda ödül de almıştır.

Yaşar Kemal, Arthur Miller, Federico Major ve daha birçok ünlü sanatçının ve düşünürün Cengiz Aytmatov’un daveti üzerine katıldığı Issyk-Kul Forumu’nda 1986 yılında yer aldı. Vanessa Redgrave, Mikis Theodorakis, Arthur Miller, Elia Kazan ve Jack Lang gibi ünlülerle dünya sanatlarının ve kültürünün ilerlemesi ve gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla çalışmalarda bulundu. 

Paris’te merkezi bulunan UNESCO Birleşmiş Milletlerin Eğitim Kültür Bilim Kurulu tarafından 1996 yılında büyükelçilik verildi. Nazım Hikmet’in şiirlerinden bestelediği şarkılarını 1978 yılında çıkardığı Nazım Türküsü adlı albümünde topladı. 500.000 kişinin katıldığı Ankara Hipodrom Meydanı’nda 19 Mayıs 1997 yılında verdiği konser Türkiye’nin en büyük konseri olarak tarihe geçmiştir.

Zülfü Livaneli’nin Aldığı Ödüller

• 1997- Engereğin Gözündeki Kamaşma- Balkan Edebiyat Ödülü
• 1999- Premio Tenco Ödülü
• 2001- Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm- Yunus Nadi Roman Ödülü
• 2005- Soranos Dostluk Ödülü
• 2005- Mikis Theodorakis Ödülü
• 2006- Mutluluk- Barnes & Noble Yeni Büyük Yazarları Keşif Ödülü
• 2009- Orhan Kemal Roman Armağanı
• 2015- Beyaz Martı Edebiyat Onur Ödülü

3- Zülfü Livaneli’nin Eserleri

Müzikleri ile uluslararası ve ulusal birçok ödül almış olan Zülfü Livaneli’nin edebiyat, müzik ve sinema alanlarında birçok alanda eseri vardır. Yerli ve yabancı sanatçılar tarafından eserleri seslendirilen Livaneli’nin eserleri şunlardır:  

• Albümleri
  • Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz
  • Chants Révolutionnaires Turcs
  • Nazım Türküsü
  • Merhaba
  • Alamanya Beyleri
  • The Bus (OST)
  • Günlerimiz
  • Atlının Türküsü
  • Maria Farandouri Livaneli Söylüyor
  • Yol (Soundtrack)
  • İnce Memet Türküsü
  • İstanbul Konseri (Concert)
  • Eine Auswahl
  • Livaneli / 10 Yılın Ezgisi
  • Hoşgeldin Bebek
  • Güneş Topla Benim İçin
  • Zor Yıllar
  • Gökyüzü Herkesindir
  • Ada
  • Crossroads (New Age)
  • Janus (Symphonic Poems)
  • Livaneli & Theodorakis : Together
  • Soundtracks
  • Efsane Konserler
  • Saat 4 Yoksun
  • Unutulmayanlar
  • Yangın Yeri
  • Nefesim Nefesine
  • Livaneli 50. Yıl “Bir Kuşaktan Bir Kuşağa”
  • Veda Film Müzikleri
  • İlk Türküler
  • Gökkuşağı Gönder Bana
  • Neylersin
  • Hayata Dair
• Kitapları
  • Konstantiniyye Oteli
  • Huzursuzluk
  • Edebiyat Mutluluktur
  • Kardeşimin Hikayesi
  • Sanat Uzun Hayat Kısa
  • Serenad
  • Harem
  • Gorbaçov´la Devrim Üstüne Konuşmalar
  • Son Ada
  • Leyla’nın Evi
  • Sevdalım Hayat
  • Engereğin Gözündeki Kamaşma
  • Mutluluk
  • Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm
  • Sosyalizm Öldü Mü?
  • Livaneli Besteleri
  • Geçmişten Geleceğe Türküler
  • Türkiye Orta Zekalılar Cenneti
  • Diktatör ile Palyaço
  • Arafat´ta Bir Çocuk
  • Dünya Değişirken
  • Sis