Türk Edebiyatında Bestelenmiş En İyi 10 Türk Şiiri

Türk edebiyatında yazılmış olan şiirler, yalnızca kitaplarda kalmadı. Bestelenerek günümüze kadar geldi ve hâlâ da dinlenmeye devam ediyor. Birçok besteci, şiirlerdeki özgün anlamları keşfetmiş olacak ki, onları hem şiir okuyucusuyla hem de müzik dinleyicisiyle buluşturdu. Şiirler, notalara döküldü ve edebiyatla ilgisi olan, olmayan herkesin gönlünde derin anlamlar bıraktı. Biz de sizin dinlerken kimi zaman eşlik ettiğiniz, kimi zaman da bu sözler bu şaire mi aitmiş diye şaşıracağınız Türk edebiyatında bestelenmiş en iyi 10 Türk şiirini bu yazımızda derledik…

1- Ya Evde Yoksan - Cemal Safi

Seslendiren: Özcan Deniz ( Neredesin Firuze)
Besteleyen: Atilla Özdemiroğlu

Bu şarkıyı Neredesin Firuze, filminden duymuşsunuzdur. Hatta ilk kez o filmden duyanlar bile olmuştur. Fakat bu şiir, geçtiğimiz yıllarda kaybettiğimiz büyük şair Cemal Safi’ye ait. Onun, Muazzez Abacı tarafından da seslendirilen birçok şiiri bulunmakta.

“Sabahlara kadar içsek, sevişsek,
Ne ben işe gitsem, ne sen ayıksan,
Derin bir uykunun dibine düşsek,
İçim ürperiyor, ya evde yoksan.
Ya yolu kaybettim, ya ben kayboldum,
Ne olur bir yerden karşıma çıksan,
Tepeden tırnağa sırsıklam oldum,
İçim ürperiyor, ya evde yoksan.”

2- Leylim Ley - Sabahattin Ali

Seslendiren: Zülfü Livaneli
Besteleyen: Zülfü Livaneli

Leylim Ley şiirini ve hatta şarkısını duymayan yoktur. Bu şiiri Türk edebiyatının önemli şairlerinden olan Sabahattin Ali yazmış…

“Döndüm daldan düşen kuru yaprağa
Seher yeli dağıt beni kır beni
Götür tozlarımı burdan uzağa
Yârin çıplak ayağına sür beni
Aldım sazı çıktım gurbet görmeye
Dönüp yâre geldim yüzüm sürmeye
Ne lüzum var şuna buna sormaya
Senden ayrı ne hal oldum gör beni
Ayın şavkı vurur sazım üstüne
Söz söyleyen yoktur sözüm üstüne
Gel ey hilal kaşlım dizim üstüne
Ay bir yandan sen bir yandan sar beni”

3- Olmasa Mektubun - Murathan Mungan

Seslendiren: Yeni Türkü
Besteleyen: Manos Loyzos

Yeni Türkü’den dinlediğimiz bu şarkının sözleri ise, Türk edebiyatında romantik sözler yazan Muratha Mungan’a ait.

“Olmasa mektubun,
Yazdıkların olmasa
Kim inanırdı
Senle ayrıldığımıza.

Sanma unutulur,
Kalp ağrısı zamanla
Her şeyi unutarak
Yaşanır sanma.

Neydi bir arada tutan şey ikimizi
Birleştiren neydi ellerimizi
Bırak bana anlatma imkansız sevgimizi
Sevmek birçok şeyi göze almaktır.”

4- Hatıra - Enis Behiç Koryürek

Seslendiren: Zeki Müren
Besteleyen: Erol Sayan

Zeki Müren, bu şarkıyı öyle güzel seslendiriyor ki, sözleri adeta içinize işliyor. Hem Beş Hececi şairlerimizden olan Enis Behiç Koryürek’in hem de seslendirirken şarkıyı adeta yaşatan Zeki Müren’in ruhu şâd olsun…

“Geçsin günler, haftalar,
Aylar, mevsimler, yıllar...
Zaman sanki bir rüzgâr
Ve bir su gibi aksın...

Sen gözlerimde bir renk
Kulaklarımda bir ses
Ve içimde bir nefes
Olarak kalacaksın...”

5- Ervah-ı Ezelden - Aşık Sümmanî

Seslendiren: Grup Abdal

Türkü dinleyen, kulağı türkülere aşina olan birçok kişi bilir ki, halk şiirinde son dörtlükte şair mahlasını söyler. Söylediğinde de şiirine imzasını atmış olur. Bu şiirde de aynı şey geçerli. Şık şiirinin önde gelen isimlerinden olan Sümmanî’nin bu şiirini Grup Abdal yorumluyor.

“Dünyayı sevenler veli değildir,
Canı terk edenler deli değildir,
İnsanoğlu gamdan hâli değildir,
Her birini bir efkara yazdılar.
Nedir bu sevdanın nihayetinde,
Yadlar gezer yârin vilayetinde,
Herkes diyarında muhabbetinde,
Bilmem bizi ne civara yazdılar.”

6- Şinanay - Melih Cevdet Anday

Seslendiren: Sezen Aksu
Besteleyen: Fuat Güner

Bu şarkıyı ise bilmeyen yoktur. İstanbul’a gidince hele de Ada vapuruna biniyorsanız illa ki içinizden yükselir bu şarkı. Fakat siz onu Sezen Aksu’nun şarkısı zannettiniz belki de bu zamana kadar. Garip akımı akımına bağlı kalan şairlerden Melih Cevdet Anday’ın Istanbul’u ve vapuru betimlediği güzel bir şiiri.

“Ada vapuru yandan çarklı
Bayraklar donanmış cafcaflı
Simitçi, kahveci, gazozcu
Şinanay da şinanay.

Müslümanı, yahudisi, urumu
İsporcusu, ihtiyarı, veremi
Kiminin saçı uçar, kiminin eteği
Şinanay da şinanay.

Estirir de ada yeli estirir
Seni sevindirir beni küstürür
Lüküs kamarada kimler oturur
Şinanay da şinanay.”

7- Mapushane Türküsü - Sabahattin Ali

Seslendiren: Edip Akbayram
Besteleyen: Kerem Güney

Seslendirilen bir başka Sabahattin Ali şiiri daha. Sabahattin Ali’nin şair kimliğinden izler bulabileceğimiz önemli bir eser. Edip Akbayram seslendiriyor.

“Başın öne eğilmesin
Aldırma gönül aldırma
Ağladığın duyulmasın
Aldırma gönül, aldırma

Dışarda deli dalgalar
Gelip duvarları yalar
Seni bu sesler oyalar
Aldırma gönül, aldırma

Görmesen bile denizi
Yukarıya çevir gözü
Deniz dibidir gökyüzü
Aldırma gönül, aldırma”

8- Bekle Bizi İstanbul - Vedat Türkali

Seslendiren: Edip Akbayram
Besteleyen: Onur Akın

İstanbul için yazılan, çizilen birçok şiir ve şarkı var. Listemizde bunların ikisi yer alıyor sadece. Bu şiirlerden bir diğeri ise Vedat Türkali’ye ait. Seslendiren yine Edip Akbayram oluyor.

“Salkım salkım tan yelleri estiğinde
Mavi patiskaları yırtan gemilerinle
Uzaktan seni düşünürüm İstanbul
Binbir direkli Halicinde akşam
Adalarında bahar
Süleymaniye’nde güneş
Hey sen güzelsin kavgamızın şehri
Istanbul…”

9- Gül Dikeni - Ülkü Tamer

Seslendiren: Ahmet Kaya
Besteciler: Ahmet Kaya / Ülkü Tamer

Ülkü Tamer’e ait olduğunu duyunca şaşıracağınız bir şiirle listemize devam ediyoruz. Ahmet Kaya’nın yorumladığı bu şiir, içindeki anlamları derinden bir şekilde veriyor.

“Uçakları nedeyim
Gökkuşağı gönder bana
Senin olsun süngülerin
Gül dikeni yeter bana.
Kan kurşundan silinince
Kardeş olur,
Kardeş olur eller bana
Kan kurşundan silinince
Kardeş olur, kardeş olur,
Kardeş olur eller bana.
Silahları n’edeyim
Benim sevgim mavzer bana
Suya attığım çiçekler
Bir gün olur döner bana.”

10- Beni Koyup Gitme - Attila İlhan

Seslendiren: Yaşar Günaçgün
Besteleyen: Yaşar Günaçgün

Yaşar’ın naif sesinden birçok kez dinlediğimiz bu şarkının sözleri ise Attila İlhan’a ait.

“Beni koyup gitme ne olursun
Durduğun yerde dur
Kendini martılarla bir tutma
Senin kanatların yok
Düşersin yorulursun
Beni koyup gitme ne olursun

Bir deniz kıyısında otur
Gemiler sensiz gitsin bırak
Herkes gibi yaşasana sen
İşine gücüne baksana
Evlenirsin çocuğun olur

Sonun kötüye varacak
Beni koyup gitme ne olursun

Elimi tutuyorlar ayağımı
Yetişemiyorum ardından

Hevesim olsa param olmuyor
Param olsa hevesim
Yaptıklarını affettim
Seninle gelmeyeceğim
Beni koyup gitme ne olursun”